Skuteczna ochrona ziemniaków przed stonką ziemniaczaną – jak działać i czym opryskiwać?

Stonka ziemniaczana (łac. Leptinotarsa decemlineata) to jeden z najbardziej uciążliwych i groźnych szkodników upraw ziemniaka. Jej obecność na plantacjach może doprowadzić do ogromnych strat, a żerujące larwy i chrząszcze są w stanie zniszczyć nawet 80% plonu. Dlatego skuteczna ochrona przed tym szkodnikiem to nie tylko konieczność, ale i gwarancja opłacalnej uprawy.

Jak rozpoznać stonkę ziemniaczaną?

Dorosłe chrząszcze łatwo rozpoznać – mają żółto-pomarańczowe ubarwienie i dziesięć czarnych pasków na pokrywach skrzydeł. Larwy są intensywnie czerwone lub pomarańczowe, z czarną głową i odnóżami. Samice składają jaja w zgrupowaniach po spodniej stronie liści – nawet do 1000 sztuk w ciągu życia. Wiosną, gdy temperatura gleby osiąga około 15°C, stonka wychodzi z zimowisk i zaczyna żerowanie.

Dlaczego stonka jest groźna?

Intensywne żerowanie dorosłych i larw prowadzi do:

• uszkodzenia liści,
• zahamowania fotosyntezy,
• znacznego obniżenia plonów.

Brak reakcji w odpowiednim momencie może skutkować stratami sięgającymi 50–80%.

Zintegrowane zwalczanie stonki ziemniaczanej – kluczowe działania

1. Monitoring upraw

Regularne lustracje to podstawa. Próg szkodliwości wynosi:

• 15 larw lub jedno zgrupowanie jaj na roślinę.

2. Ochrona chemiczna – zabiegi opryskowe

Zaleca się wykonanie 2–3 oprysków w sezonie:

• Pierwszy zabieg: przy temperaturze powyżej 15°C, zanim stonka zacznie intensywnie składać jaja.
• Kolejne zabiegi: nakierowane na larwy w fazach L2–L3, czyli w okresie ich intensywnego żerowania.

Sprawdzone środki ochrony roślin – co warto zastosować?

Voliam – insektycyd nowej generacji

Substancja czynna: chlorantraniliprol (200 g/l)
Forma: koncentrat (SC) do rozcieńczania wodą
Działanie: kontaktowe i żołądkowe, powierzchniowe i wgłębne

Zalety stosowania Voliam:

• Natychmiastowe zahamowanie żerowania – już po kilku godzinach
• Skuteczność w różnych temperaturach (5–25°C, a nawet powyżej 25°C)
• Odporność na zmywanie – działa nawet po deszczu
• Krótki okres karencji – tylko 14 dni
• Niski wpływ na owady pożyteczne

Jak stosować Voliam?

• Dawka: 50–62,5 ml/ha
• Liczba zabiegów: maksymalnie 2 w sezonie (co 10–14 dni)
• Termin oprysku: po zauważeniu pierwszych larw
• Pora dnia: najlepiej rano lub wieczorem, przy bezdeszczowej pogodzie

Rotacja substancji aktywnych – klucz do skuteczności

Aby zapobiec uodparnianiu się stonki, warto stosować preparaty naprzemiennie.

Lanmos 20 SP – na bazie acetamiprydu

• Dawka: 0,08 kg/ha
• Działa: systemicznie na larwy i dorosłe owady
• Optymalny moment: składanie jaj i masowy wylęg larw

TopGun 050 CS – z pyretroidem (lambda-cyhalotryna)

• Dawka: 0,12–0,16 l/ha (większa przy bujnej naci)
• Działa: kontaktowo, szybko hamuje żerowanie i eliminuje szkodniki
• Rotacja: idealny jako uzupełnienie zabiegów środkami o innym mechanizmie działania

Podsumowanie – jak skutecznie chronić ziemniaki?

Efektywna walka ze stonką ziemniaczaną wymaga:

• regularnego monitoringu,
• terminowych oprysków,
• dobrze dobranych preparatów,
• rotacji środków ochrony roślin.

Dzięki nowoczesnym insektycydom, takim jak Voliam, Lanmos 20 SP czy TopGun 050 CS, można skutecznie zabezpieczyć uprawy i utrzymać wysoki plon.